Een oplaaiende ruzie tussen Saudi-Arabië, de belangrijkste olieproducent van het Midden-Oosten, en diens grote politieke tegenhanger Iran zorgt voor een stijging van olieprijzen.

Een wrange waarheid in de olie-industrie: als de spanning tussen grote olielanden in het Midden-Oosten oploopt, stijgt de olieprijs en verdienen westerse producenten zoals Shell, ExxonMobil en BP meer geld. Althans, zolang de zaken niet echt uit de hand lopen.

Een zondag opgelaaid conflict tussen Saudi-Arabië en Iran zorgde er maandag in ieder geval voor dat een vat Brent Olie ruim twee procent duurder werd op iets meer dan 38 dollar. Dat is nog altijd wel zo’n vijf dollar minder dan een maand geleden.

(klik voor uitvergroting)

olies

De stijging van olieprijzen reflecteert vooral zorgen over de stabiliteit van aanvoerroutes van ruwe olie vanuit de Perzische Golf. Binnen olielandenclub OPEC is Saudi-Arabië de belangrijkste speler, met een dagproductie van zo'n 10 miljoen vaten ruwe olie en zit Iran in de top vier.

(klik op tabel voor uitvergroting; bron IEA)

opec

Saudi-Arabië kondigde zondag aan de diplomatieke banden met Iran te verbreken. Het land trekt alle diplomaten terug uit Iran en heeft Iraanse vertegenwoordigers 48 uur de tijd gegeven om hetzelfde te doen in Saudi-Arabië. De eerste Saudische diplomaten arriveerden zondagavond al in Dubai, waarvandaan ze verder reizen naar eigen land.

De breuk is een reactie op de bestorming van de Saudische ambassade in de Iraanse hoofdstad Teheran zaterdagavond. Een met stenen en vuurwerkbommen bewapende menigte demonstranten stichtte daarbij brand in het gebouw.

Het protest was een reactie op de executie van de prominente sjiitische geestelijke Nimr al-Nimr in Saudi-Arabië, die net als 46 anderen ter dood werd veroordeeld voor terrorisme en politiek activisme. De hoogste Iraanse sjiitische moslimleider Ayatollah Ali Khameini voorspelde ''goddelijke wraak'' voor die daad.

,,De aanval is een overtreding van alle internationale afspraken", aldus de Saudische minister van Buitenlandse Zaken Adel al-Jubeir, die verder zei niet toe te kunnen staan dat Iran de veiligheid in Saudi-Arabië ondermijnt. ,,De geschiedenis van Iran is vol van negatieve inmenging in Arabische zaken.''

Politiek conflict soennieten en sjiiten

Er waren al langer spanningen tussen het overwegend soennitische Saudi-Arabië en het sjiitische Iran, dat eerder op de dag nog opriep tot kalmte. De Iraanse president Hassan Rohani veroordeelde zowel de executie als de bestorming, waarbij hij beloofde de daders te vervolgen. Beide landen hadden eerder al meningsverschillen over onder meer de politieke invloed in de regio en afspraken op de oliemarkt.

De executie van Al-Nimr leidde ook tot protesten in Istanbul, waar enkele honderden betogers zich verzamelden voor het Saudische consulaat. In Irak riepen politici en sjiitische religieuze leiders op tot versobering van de relatie met Saudi-Arabië.

De Verenigde Staten riepen leiders in de hele regio op om met elkaar in contact te treden om de gemoederen te bedaren. ,,Wij geloven dat diplomatieke betrokkenheid en directe contacten essentieel blijven in de samenwerking tussen verschillende landen", zei een Amerikaanse official zondagavond in reactie op de breuk.

Bron: Z24/ANP

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl